سید علی قاسم زاده در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر شاخص، با بیان اینکه جایگاه ادبیات کنونی ما در مقایسه با ادبیات کلاسیک، از نظر کیفی و مایههای شعری و شهرت جهانی کاهشی محسوس داشته است، اظهار کرد: نباید از نظر دور داشت که ادبیات امروز از نظر زمانی در مقام مقایسه با ادوار کلاسیک فارسی هنوز جوان و در حال رشد و کسب تجربههای تازه است.
وی در رابطه با ادبیات معاصر در حوزه رمان نویسی و شعر نو و حتی تقلید از شعر کلاسیک بیان کرد: ادبیات معاصر در این حوزهها افقهای تازهای را به روی مخاطبان گشوده و سعی کرده رسالت اجتماعی و سیاسی برای خود ترسیم کند و ابزاری در مسیر رشد و نیازهای عاطفی و فرهنگی مردم معاصر باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین دانشگاه ادامه داد: به ویژه ادبیات انقلاب اسلامی از رویشهای بسیار ارزشمند و خلاقی است که به درختی تنومند و ریشهدار بدل شده و خود جریانهایی متنوع و گسترده و تازهای را به وجود آورده است و قطعا در آینده بیشتر میدرخشد.
قاسمزاده در رابطه با آسیبهای زبان و ادبیات فارسی اظهارکرد: زبان و ادبیات فارسی،امروز بیشتر از چند منظر در تهدید جدی قرار دارد که اولین آسیب از نظر اجتماعی است که با رویکرد غربگرایی جوانان و بیاعتنایی خانوادهها و تغییر ارزشها همچون گرایش به تجارتپیشگی و سرمایهداری به شدت نسل معاصر را دچار گسست بنیادین از گذشته فرهنگی، فکری، خودباختگی و خودفراموشی هویتی کرده است.
شیفتگی به زبان بیگانه و بیاعتنایی به زبان مادری از تعصب ملی افراد میکاهد
عضو هیئت مدیره انجمن نقد ادبی ایران ادامه داد: با وجود ادعای ایرانگرایی و احساسات به ظاهر ناسیونالیستی، شاهد فراموشی میراث ادبی و غربت میراث ماندگار بزرگان ادبی چون شاهنامه،گلستان،بوستان،مثنوی معنوی و دیوان حافظ در بین افراد مختلف حتی دانشگاهیان هستیم؛ کافی است ببینید چند درصد از افراد تحصیلکرده میتوانند یک غزل کامل از حافظ را از بر بخوانند؟ یا شاهنامه خوانی کنند؟ در حالی که الفبای انگلیسی را به ترتیب حفظ هستند، بدون پس و پیش کردن و تمام کمال میتوانند الفبای فارسی را به ترتیب هجی کنند؟
وی عنوان کرد: آسیب دیگر از نظر بیرونی است که با هجمه بیگانگان از طرق مختلف، از جمله آکادمیهای آموزش زبان انگلیسی و تبِ اظهارفضل به انگلیسیدانی در جامعه دیده میشود، اینها همه ریشه در خودباختگی تاریخی و احساس حقارت ایرانیان دارد.
قاسم زاده با بیان اینکه خانوادهها هنوز زبان فارسی کودکشان نضج نگرفته نیز به دنبال آموختن زبان انگلیسی برای آنها هستند، اظهار کرد: میدانیم که شیفتگی به زبان بیگانه و بیاعتنایی به زبان مادری از تعصب ملی افراد میکاهد و آنها را به افرادی بیهویت بدل میسازد.
فضای مجازی باعث سطحینگری و دور شدن جامعه از کتاب شده است
وی ادامه داد: تهدید سوم، فضای مجازی است که سطحینگری، تقلیلگرایی، تنوع طلبی، شتابزدگی و بیحوصلگی را برای کاربران خود به همراه دارد و به تدریج طراوت روح و روان و نشاط فکری و عاطفی را در افراد بویژه جوانان میگیرد و ثمره آشکار این گرایش، اعتیادآور و دور شدن از کتاب است.
این استاد دانشگاه با اشاره به کم کاری و گاه غیرتخصصی عمل کردن متولیان فرهنگی و نظام سیاسی کشور در حوزههای ادبی و فرهنگی کشور به عنوان تهدید چهارم، اذعان داشت: برای مثال انتصابهای غیرتخصصی در مدیریت فرهنگی مراکز ادبی از آفات جدی جایگاه زبان و ادبیات فارسی در دوره معاصر؛ سپردن جشنواره های بزرگ ادبی چون جایزه جلال به افراد کم تجربه و ناتوان تا فرصت سوزی در دیپلماسی فرهنگی و ادبی برای تقویت زبان همگی جزء این آفات است.
عضو هیئت مدیره انجمن نقد ادبی ایران اضافه کرد: تهدید دیگر وارد نشدن افراد نخبه و علاقهمند برای تحصیل در حوزههای علوم انسانی از جمله زبان و ادبیات فارسی است که خود دلایل اقتصادی، فرهنگی دارد، روشن است در پرتو چنین فضایی دیگر ظهور امثال دهخدا ومعین را نمیتوان انتظار داشت.
قاسم زاده در بیان یکیدیگر از آسیبهای جدی گفت: آسیب دیگر ورود شاعر نماهای کممایه و اغلب ناآشنا به پسندها و ناپسندهای عاطفی و زیبایی شناسی ملی و فرهنگی و تجدد طلبانی که به تقلید از شعرهای سپید و موج نو گمان میکنند هر نوشته در هم ریختهای را میتوان با کمک تخیلات بیسر و ته نوعی شعر دانست.
وی در پایان گفت: اینگونه افراد نیز در بی رونقی و ایجاد حس تنفر عمومی در جامعه نسبت به شعر نقشی غیرقابل انکار داشته و دارند و البته کم نیستند و در هر محفلی با هیئتهای عجیب میکوشند که دلربایی کنند.
|